Oficjalne obchody Dnia Obrońców Wolności w sejmie bez udziału Vytautasa Landsbergisa


Akcja "Niezapominajka" na placu Łukiskim, fot. wilnoteka.lt/Bartosz Frątczak
Litwa obchodzi 25 rocznicę krwawych wydarzeń stycznia 1991 roku. W programie imprez towarzyszących obchodom są stałe, takie jak Ogniska Pamięci pod wieżą telewizyjną w Wilnie, obywatelska akcja "Pamięć jest żywa, bowiem świadczy" czy uroczyste posiedzenie parlamentu z udziałem osób, które bezpośrednio uczestniczyły w wydarzeniach sprzed ćwierćwiecza. Co prawda, na uroczystościach w sejmie zabraknie Vytautasa Landsbergisa, przewodniczącego Sejmu Restytucyjnego w latach 1990-1992, patriarchy partii konserwatywnej.
Obchody Dnia Obrońców Wolności rozpoczęły się już w sobotę, 9 stycznia. Tysiące biegaczy wzięło udział w Biegu Pamięci "Drogą życia i śmierci". We wtorek, 12 stycznia, uczestnicy styczniowych wydarzeń 1991 roku zaproszeni zostali na spotkanie do siedziby parlamentu. W galerii wystawowej w sejmie odsłonięta została tablica pamiątkowa. W budynku parlamentu otwarte zostaną również dwie wystawy fotograficzne. Autorem pierwszej jest Leonidas Chardinas, który w styczniu 1991 roku był wśród obrońców sejmu. Autorem drugiej - fotografik Algirdas Tarvydas

We wtorek wieczorem przy wieży telewizyjnej (godz. 17.30), budynku Litewskiego Radia i Telewizji (godz. 18.00) i sejmie (godz.19.00), czyli w miejscach, gdzie w nocy z 12 na 13 stycznia 1991 r. toczyły się najważniejsze wydarzenia, zapłoną ogniska pamięci. Jednym z tradycyjnych już akcentów Dnia Obrońców Wolności są "światełka pamięci": w środę rano, o godz. 8.00, w oknach szkół, instytucji i organizacji zapalone zostaną świece - jako symbol pamięci o tych, którzy zginęli.

13 stycznia sejm zbierze się na uroczyste posiedzenie. Co roku tego dnia w sejmie była wręczana Nagroda Wolności, ustanowiona w celu uhonorowania osób i organizacji zasłużonych dla rozwoju demokracji, obrony praw człowieka, walki narodów Europy Środkowo-Wschodniej o niepodległość. W 2015 r. Nagrodę Wolności odebrał Adam Michnik, polski publicysta i działacz niepodległościowy. W tym roku tego akcentu obchodów zabraknie: do Nagrody Wolności został nominowany Vytautas Landsbergis, ale większością głosów posłów nagroda nie została mu przyznana. Zdaniem tych, którzy byli przeciwko, osoba laureata ma łączyć, a nie dzielić. Tymczasem Landsbergis jest obecnie postrzegany jako postać kontrowersyjna, przedstawiciel jednej siły politycznej - konserwatystów. Vytautas Landsbergis oświadczył, że nie weźmie udziału w żadnych uroczystościach Dnia Obrońców Wolności, które odbędą się w sejmie. 

13 stycznia w południe na placu Niepodległości w Wilnie odbędzie się ceremonia wciągnięcia na maszt flagi państwowej. Pamięć ofiar wydarzeń sprzed 25 lat zostanie uczczona również na wileńskim Cmentarzu na Antokolu, gdzie zostali pochowani obrońcy wolności. W Katedrze wileńskiej odprawiona zostanie msza św.

W tegorocznym programie obchodów Dnia Obrońców Wolności są też nowe akcenty. 12 stycznia o godz. 17.00 przed wieżą telewizyjną z tysiąca zniczy ułożony zostanie anioł, jako symbol pamięci o tych, którzy zginęli oraz triumfu solidarności mieszkańców Litwy, którzy stanęli w obronie niepodległości. W tym samym czasie na dzwonnicy na placu Katedralnym pojawią się świecące niezapominajki - symbol Dnia Obrońców Wolności. Niezapominajki "zakwitły" już na placu Łukiskim. Uczniowie wileńskich szkół, działacze społeczni, politycy wzięli udział w akcji, która ma przypominać o tym, dzięki czemu już od 25 lat jesteśmy wolni i komu musimy być za to wdzięczni. Migawki z "sadzenia niezapominajek" - na zdjęciach Bartosza Frątczaka.


13 stycznia rano na placu Daukantasa przed Pałacem Prezydenckim prezydent Dalia Grybauskaitė w towarzystwie uczniów wileńskiej Szkoły im. 13 Stycznia odpali neon z napisem: #Laisvė, o wymiarach 1,80 m na 8 m. Prezydent apeluje do wilnian i gości, żeby zrobili sobie zdjęcie przy tej instalacji świetlnej i zamieścili ją na swoim profilu w sieciach społecznościowych, by w ten sposób wyrazić swój stosunek do wolności i niepodległości.

Okolicznościowe uroczystości odbędą się nie tylko w Wilnie. W Solecznikach, na przykład, 13 stycznia odbędzie się koncert Państwowego Kwartetu Wileńskiego i solistki Judity Leitaitė (sopran) i wystawa zdjęć Zinasa Kazėnasa "Lietuva 91".

Na podstawie: lrs.lt, salcininkai.lt