Sejm przyjął zmiany w Kodeksie Pracy

"Jakościowo jest to zupełnie inny akt prawny niż poprzedni, przyjęty w końcu ubiegłej kadencji sejmu. Niemal wszystkie zmiany zostały jednogłośnie zaaprobowane przez przedstawicieli pracowników i pracodawców w trakcie negocjacji w ramach Rady Trójstronnej. Nie były one łatwe, ale ostateczny efekt jest oczywisty: nowy Kodeks Pracy w większości przypadków poprawia sytuację pracowników, wprowadza większą jasność, stwarza więcej możliwości relacji partnerskich pomiędzy pracownikiem a pracodawcą" - uważa premier Saulius Skvernelis.

Zdaniem lidera rządzącego Związku Chłopów i Zielonych Ramūnasa Karbauskisa, nowy Kodeks Pracy zapewnia więcej możliwości łączenia obowiązków rodzinnych i zawodowych, podwyższenia kwalifikacji zawodowych i negocjacji w sprawie wysokości wynagrodzenia. "Zaznaczę, że pracodawcy będą musieli inwestować w kwalifikacje pracowników, będzie więcej możliwości negocjowania lepszych warunków pracy. Ważne jest to, że większą moc będą miały związki zawodowe i prowadzone negocjacje zbiorowe. Należy też pamiętać, że pojawia się możliwość ukarania pracodawcy grzywną za naruszanie praw pracowników" - o zmianach w prawie pracy powiedział Karbauskis.

Podstawowe zmiany w Kodeksie Pracy są następujące:

- Wprowadzenie zasady sumowania godzin w ewidencji czasu pracy. Został określony maksymalny czas trwania tygodnia pracy w przypadku, gdy pracownicy pracują wg zasady sumowania godzin w ewidencji czasu pracy: grafiki pracy muszą być tak ułożone, żeby nie przekraczały maksymalnego czasu - 52 godzin w ciągu 7 dni. Tydzień pracy ma trwać 40 godzin. W ciągu tygodnia pracownik nie może pracować dłużej niż 60 godzin, wliczając pracę dodatkową i nadgodziny.

- Czas pracy pracownika pracującego w porze nocnej nie może przekraczać 8 godzin w każdej dobie w ciągu trzech miesięcy, o ile nie zostało to inaczej ustanowione w umowie zbiorowej. 

- Inaczej będzie obliczany urlop: zamiast 28 dni kalendarzowych urlopu zostanie 20. Niewykorzystany urlop trzeba będzie wykorzystać do 2020 roku. Wymiar urlopu wypoczynkowego będzie wynosił 20 dni roboczych, jeśli pracownik pracuje 5 dni tygodniowo lub 24 dni, jeśli pracuje 6 dni tygodniowo. W umowie o pracę, umowie zespołowej lub uchwałą rządu można będzie ustanowić dłuższy urlop, na przykład dla osób pracujących w tym samym zakładzie pracy nieprzerwanie od wielu lat.

- Przedsiębiorstwa zatrudnienia tymczasowego, które "wynajmują" pracowników, będą musiały sprostać kryteriom ustanowionym przez rząd. W umowach o pracę trzeba będzie określić normy czasu pracy, miesięczny wymiar godzin pracy, dzięki temu będzie wiadomo, od kiedy należy liczyć nadgodziny. 

- W przypadku zakończenia stosunku pracy, kiedy pracodawca zwleka z rozliczeniem pracownika, będzie on musiał wypłacić odsetki w wysokości średniego miesięcznego wynagrodzenia pracownika, pomnożonego przez liczbę miesięcy opóźnienia z wypłaceniem wynagrodzenia. 

- Jeśli pracownik ma zostać zwolniony z inicjatywy pracodawcy, ale kiedy nie ponosi za to winy, wypowiedzenie powinien otrzymać z miesięcznym wyprzedzeniem - jeśli pracował dłużej niż rok, lub z dwutygodniowym wyprzedzeniem - jeśli pracował krócej niż rok. Okres wypowiedzenia będzie dwukrotnie dłuższy w przypadku pracowników, którzy wychowują dzieci do 14 lat i osób, które mają mniej niż 5 lat do emerytury, trzykrotnie dłuższy w przypadku osób niepełnosprawnych i tych, które mają do emerytury mniej niż 2 lata. 

- Szybkie zwolnienie - pracodawca będzie mógł zwolnić pracownika po 3-dniowym okresie wypowiedzenia. W takim przypadku musi wypłacić odprawę w wysokości 6 miesięcznych wynagrodzeń. 

- Związek zawodowy może ogłosić strajk po uzyskaniu zgody jednej czwartej swoich członków. W trakcie trwania strajku pracodawcy nie mają prawa zatrudnić nowych pracowników na miejsce strajkujących. 

- Rada Trójstronna będzie powoływana na 4-letnią kadencję, ma się składać z 21 członków: po 7 przedstawicieli związków zawodowych, pracodawców oraz rządu. 

- Zatrudnić pracownika na podstawie terminowej umowy o pracę można będzie tylko na okres 2 lat. Takich umów w firmie może być nie więcej niż 20 proc.

- Zwolnienie kobiety w ciąży - Kodeks Pracy zabrania zwolnienia kobiety w okresie ciąży oraz zanim jej dziecko ukończy 4 miesiące, chyba że pracodawca i pracownica osiągnęli w sprawie zwolnienia porozumienie, z jej inicjatywy lub gdy upłynął termin ważności umowy terminowej. 

Na podstawie: BNS, lrytas.lt, lrt.lt