W duchu „odwiecznego braterstwa”


Flagi Polski i Litwy, fot. wilnoteka.lt
Tytuł artykułu to nazwa polsko-litewskiego projektu realizowanego w 2011 roku przez lubelską Fundację Sempre a Frente (FSF). Ideą projektu prowadzonego przez pracowników FSF wraz ze studentami historii z Uniwersytetu Wileńskiego było nie tylko nawiązanie i pogłębianie wzajemnych kontaktów, lecz także zmierzenie się z trudną ostatnimi czasy sytuacją we wzajemnym postrzeganiu się obu narodów. Zarówno gospodarze, jak i litewscy goście na miejsce spotkania wybrali Kazimierz Dolny.
W programie spotkania znalazł się m.in. czas na dyskusję o wspólnej historii, w którą postanowiono zaangażować turystów oraz lokalnych mieszkańców. Ten, jeden z wielu, powstały z oddolnej inicjatywy projekt, stanowić może doskonałe źródło inspiracji do podejmowania podobnych działań w duchu wzajemnej przyjaźni polsko-litewskiej.

Wzorcowym przykładem takiej współpracy jest Polsko-Litewski Fundusz Wymiany Młodzieży, którego idea budowania dobrych relacji między państwami w oparciu o młode pokolenie, cieszy się patronatem premierów Polski oraz Litwy od początku swego istnienia, tj. 1 czerwca 2007 roku. Do tej pory Fundusz wsparł finansowo aż 134 projekty, które udało się zrealizować w ciągu pięcioletniego okresu jego istnienia. Funkcję koordynacyjną, po stronie polskiej, pełni Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji w Warszawie, zaś stronę litewską reprezentuje Departament Spraw Młodzieży przy Ministerstwie Opieki Socjalnej i Pracy w Wilnie. Do podstawowych celów Funduszu należy m.in. czuwanie nad sprawną koordynacją procesu wymiany młodzieży, eliminacja uprzedzeń we wzajemnych relacjach, odkrywanie wspólnych korzeni, a zwłaszcza inspirowanie młodzieży i ich wychowawców do działań zmierzających ku obustronnemu zbliżeniu. Dzięki finansowemu i merytorycznemu wsparciu oraz współpracy młodzi Polacy i Litwini przełamują stereotypy narodowe i umacniają wzajemne więzi. Potwierdził to m.in. program wymiany pt. „Potomkowie Grunwaldu”, który w 2010 r., pod patronatem Departamentu ds. Młodzieży Republiki Litewskiej oraz Domu Kultury Polskiej w Wilnie, zachęcał młodych uczestników do pracy twórczej przy kręceniu krótkometrażowych filmów opowiadających o bitwie pod Grunwaldem. Co ważne, wysiłkom tym towarzyszyły dyskusje dotyczące wspólnych dziejów i bohaterów historycznych. Choć przykładów podobnych projektów jest wiele, warto zwrócić uwagę na transgraniczną współpracę młodzieży polsko-litewskiej, która opierała się na wymianie uczniów z czterech miast partnerskich, Orzysza i Olecka po polskiej oraz Wilkowyszek (Vilkaviškis) i Olity (Alytus) po litewskiej stronie.

Bez wątpienia, każda inicjatywa podejmowana w imię idei wzajemnej współpracy czy też promowania wspólnej historii i tradycji zasługuje na powszechne wsparcie. Uznanie to nabiera szczególnego znaczenia, gdy staje się udziałem starań młodego pokolenia na rzecz budowania rzeczywistości opartej na poszanowaniu i dobrosąsiedzkich relacjach. W kształtowaniu przyjaznych stosunków Polaków z Litwinami najbardziej sprawdzona okazuje się współpraca młodzieży i oddolna aktywność społeczności obu państw.

 Na podstawie: www.orzysz.pl, www.plf.org.pl, www.sempre.org.pl, www.wilniuki.lt, inf.wł.