201. urodziny Stanisława Moniuszki online
Stanisław Moniuszko urodził się 5 maja 1819 r. w Ubielu, na terenie dzisiejszej Białorusi. Edukację muzyczną rozpoczął w dzieciństwie pod okiem matki, a kontynuował po przeniesieniu się rodziny do Warszawy u Augusta Freyera, a potem w Mińsku u Dominika Dziewanowskiego. W 1837 r. Moniuszko wyjechał do Berlina, aby kształcić się muzycznie u Carla Friedricha Rungenhagena.
Następnie zamieszkał w Wilnie, gdzie działał jako organista, kompozytor, pedagog i organizator życia muzycznego w mieście. W Wilnie spędził 18 lat swojego życia, które należą do jego najbardziej twórczych. Nad Wilią pisał ballady chóralne, opery, operetki, kantaty, utwory fortepianowe, msze, oratoria, litanie, hymny, uwertury, a także muzykę do jednego melodramatu – „Kaspar Hauser”. Tu napisał także około 150 z 268 znanych dziś pieśni, zebranych w 12 „Śpiewnikach domowych”. Najbardziej znaną napisaną w Wilnie operą jest „Halka”, która została wystawiona na scenie Teatru Wileńskiego (mieszczącego się w budynku Ratusza wileńskiego). W Wilnie wziął także ślub w kościele pw. Pana Jezusa (trynitarzy) na Antokolu i tutaj przyszły na świat jego dzieci.
W 1858 r. przeniósł się wraz z rodziną do Warszawy, gdzie objął stanowisko dyrygenta opery. Był jednocześnie wykładowcą w Instytucie Muzycznym w Warszawie.
Zmarł na atak serca w 1872 r. Pogrzeb artysty stał się manifestacją narodową.
W 2019 r. z okazji 200. rocznicy urodzin Stanisława Moniuszki – Litwa, Polska i Białoruś ogłosiły rok Stanisława Moniuszki.
Wydarzenia online 5 maja:
- godz. 19:00 (18:00 czasu polskiego) - koncert online pieśni Moniuszki w wykonaniu Olgi Pasiecznik prosto z pustych Sal Redutowych Teatru Wielkiego – Opery Narodowej
- godz. 19:30 (18:30 czasu polskiego) - koncert w wykonaniu orkiestry Filharmonii „Przyjaciele Moniuszki”
- godz. 20:00 (19:00 czasu polskiego) - koncert Pieśni Stanisława Moniuszki w wykonaniu solistów Polskiej Opery Królewskiej: Anety Łukaszewicz (mezzosopran) i Roberta Gierlacha (bas-baryton)
- godz. 20:00 (19:00 czasu polskiego) - retransmisja koncertu „Mieć w miłości kraj ojczysty” z 7.06.2019 r. W programie Stanisław Moniuszko – Kwartet smyczkowy F-dur, Msza a-moll, Msza łacińska Es-dur, Ojcze nasz
- godz. 20.00 (19:00 czasu polskiego) - recital wokalny Marzanny Rudnickiej (sopran) przy akompaniamencie pianisty Ryszarda Zimnickiego
- godz. 21:00 (20:00 czasu polskiego) - koncert z kościoła Św. Jana w Gdańsku, składający się z pieśni sakralnych wykonanych przez studentów, absolwentów i pedagogów Akademii Muzycznej w Gdańsku z towarzyszeniem zrekonstruowanych unikatowych organów barokowych.
Inne:
- Spacer z Moniuszką - spojrzenie na Warszawę oczami twórcy oraz zwiedzanie miejsc honorujących pamięć o nim.
- Retransmisja Gali otwarcia 10. Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. Stanisława Moniuszki z udziałem laureatów wcześniejszych edycji Konkursu: Jakuba Józefa Orlińskiego, Urszuli Kryger, Rafała Bartmińskiego Ewy Tracz, Agaty Schmidt, Konu Kima, Adama Palki, Łukasza Golińskiego, Olgi Busuioc, Joanny Zawartko.
- Wystawa online - VIVA MONIUSZKO!
- Rozmowa z Beatą Klatką i Piotrem Beczałą - osobiście o Moniuszcze.
- Aplikacja Operalnia - umożliwia poznanie tajnik pracy przy spektaklu „Straszny dwór” Davida Pountneya. Można obejrzeć co dzieje się przed i podczas samego przedstawienia za kulisami.
- Cykl materiałów filmowych „Śpiewnik – nie tylko – domowy” przygotowanych specjalnie z okazji 200. rocznicy urodzin Stanisława Moniuszki.
- Filmy: „Bajki Moniuszkowskie” (cykl 12 animowanych filmów edukacyjnych o Stanisławie Moniuszce przeznaczony dla dzieci w wieku 7-10 lat) oraz „Wieczorynki Moniuszkowskie” (wybrane fragmenty książki Katarzyny Huzar-Czub „Tatulczyk Moniuszko” w interpretacji Tomasza Koniecznego).
Spektakle online:
- Halka (wileńska) - Pierwsza wersja „Halki” – bez mazura, tańców góralskich czy arii Jontka – w reżyserii Agnieszki Glińskiej. Wzbogacona o performerów opera to dojrzały teatralnie dramat psychologiczny, a postać Halki-histeryczki daje nowe spojrzenie na kanoniczne dzieło.
- Mąż i żona - Balet – farsa małżeńska na motywach komedii Aleksandra Fredry. Akcja przeniesiona do połowy XX wieku w nowatorskiej choreografii Anny Hop z elementami pantomimy to pyszna zabawa nie tylko dla par ze stażem.
- Straszny dwór - Zagraniczny reżyser – David Pountney – zmierzył się z legendą „opery narodowej” i spojrzał na polskie dzieło okiem niezależnego obserwatora. Mamy zatem nowy klucz do arcydzieła: XX-lecie międzywojenne z całym sztafażem zabawy i widmem wojny.
- Flis (spektakl Akademia Muzyczna im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi) - Jednoaktowa opera Moniuszki to opowieść o młodej parze zakochanych, której uczuciu nie sprzyja jednak los. Uczucia zabarwione dramatem, komedią i nadwiślańską ludowością przedstawią studenci łódzkiej Akademii Muzycznej.
- Przypowieść sarmacka - „Zemsta” Aleksandra Fredry w baletowej pigułce. Spektakl o naszych odwiecznych konfliktach o miedzę w lekkim, humorystycznym wydaniu inscenizacyjnym do muzyki uwertury koncertowej „Bajka” – jednego z najbardziej znanych utworów Moniuszki.
- Halka (spektakl TEATR WIELKI – OPERA POZNAŃ, OperaVision) - Bez ciupag i kontuszy, za to naznaczona inspiracjami wyniesionymi z haitańskich doświadczeń – taka jest inscenizacja Pawła Passiniego, Reżyser stawia pytania, kim jesteśmy „my”, a kim są „oni” i gdzie leży granica?
- Paria (spektakl TEATR WIELKI – OPERA POZNAŃ) - Eksperymentalne wystawienie Grahama Vicka współtworzone przez widzów mieszających się z orkiestrą, śpiewakami i aktorami. Zburzona granica między sceną a widownią pozwoliła lepiej wybrzmieć historii o miłości Neali i Idamora w zhierarchizowanym społeczeństwie.
Na podstawie: inf.wł., PAP