613. rocznica zwycięskiej bitwy pod Grunwaldem
Bitwa pod Grunwaldem była skutkiem wieloletniego konfliktu Polaków i Litwinów z Zakonem Krzyżackim i kulminacją działań wojennych rozpoczętych rok wcześniej. Krzyżacy chcieli rozbić przymierze polsko-litewskie i utrzymać Ziemię Dobrzyńską i Żmudź, by w końcu utworzyć w Europie wschodniej potężne państwo. Polacy i Litwini pragnęli pokonać Zakon Krzyżacki i odzyskać utracone tereny.
Bitwę wygrały wojska polsko-litewskie, które rozgromiły siły krzyżackie, co przyczyniło się do wzmocnienia znaczenia państwa polskiego i Władysława Jagiełły w Europie. Osłabiło też pozycję Zakonu Krzyżackiego, nie doprowadziło jednak do jego całkowitego zniszczenia.
Rankiem 15 lipca 1410 roku obie armie stanęły naprzeciw siebie. Przed bitwą król Władysław Jagiełło uczestniczył w dwóch mszach świętych.
Oprócz początkowej fazy bitwy, kiedy zaskoczone siły zbrojne unii polsko-litewsko-ruskiej dały się zepchnąć do defensywy, przewagę na placu boju miały wojska polsko-litewskie i oddziały ich sprzymierzeńców.
Każdego roku w rocznicę starcia członkowie bractw rycerskich z całej Europy przedstawiają rekonstrukcję bitwy pod Grunwaldem, w tym symboliczny moment rozpoczęcia walk – wręczenie przez Krzyżaków królowi Władysławowi Jagielle i wielkiemu księciu litewskiemu Witoldowi dwóch nagich mieczy.
W 2022 roku w Stębarku otwarto Muzeum Bitwy pod Grunwaldem. Jedną z atrakcji są filmy nagrane w technice 360 stopni, a także interaktywne mapy. Odwiedzający mają możliwość uczestniczenia w walkach rycerskich. W budynku jest też sala konferencyjna i przestrzeń biurowa.
W 1410 roku Krzyżacy zgromadzili na polach grunwaldzkich ponad 20 tysięcy wojska. Siły polskie liczyły blisko 30 tysięcy rycerzy i wojowników. Straty po stronie polskiej wynosiły od dwóch do trzech tysięcy zabitych, po stronie krzyżackiej – około 8 tysięcy zabitych i 14 tysięcy wziętych do niewoli.
Miecze grunwaldzkie – symbol polskiego i litewsko-ruskiego zwycięstwa nad Zakonem Krzyżackim – znalazły się po bitwie w Skarbcu Koronnym na Wawelu w Krakowie. Od końca XV wieku królowie polscy zaczęli traktować je jako insygnia władzy. Podniesiono ich znaczenie do rangi mieczy państwowych Korony i Litwy. Podczas koronacji królewskich były niesione przed królem jako symbol Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
Po wielowiekowych perypetiach właścicielem mieczy grunwaldzkich został proboszcz parafii we Włostowicach (obecnie dzielnica Puław). Ukrywał je na miejscowej plebanii do 1853 roku, gdy przypadkowo znalazł je patrol żandarmerii carskiej i zarekwirował jako nielegalną broń. Miecze wywieziono do Zamościa, gdzie zaginęły.
Na podstawie: IAR
