Dzień Pamięci o Zagładzie Romów

Wilnoteka.lt, 3 sierpnia 2015, 11:07

Więźniarka Auschwitz, nazwisko nieznane, litera "Z" oznacza Zigeunerin - Cyganka, fot. auschwitz.org

W ciągu jednej nocy, z 2 na 3 sierpnia 1944 roku w obozie Auschwitz-Birkenau zgładzonych zostało 2 897 osób narodowości romskiej, głównie kobiet, dzieci i ludzi starszych. Dla upamiętnienia ofiar tej zbrodni Parlament Europejski ustanowił 2 sierpnia Dniem Pamięci o Ofiarach Holokaustu Romów podczas drugiej wojny światowej. Obchody odbędą się między innymi w Wilnie.

Podczas II wojny światowej Romowi byli prześladowani, deportowani, trafiali do obozów koncentracyjnych. Zgodnie z szacunkami, co najmniej pół miliona Romów zostało zabitych przez nazistów oraz inne reżimy i ich sojuszników, a w niektórych krajach zginęło 80 procent ludności romskiej. Szacuje się, że jeszcze w czerwcu 1941 r. na Litwie mieszkało około 1,5 tys. Romów. Co trzeci podczas wojny zginął. Przetrwali ci, którzy prowadzili osiadły tryb życia.

Obecnie na Litwie mieszka około 3 tys. osób narodowości romskiej. W 2014 r. Narodowy Instytut Integracji Społecznej przeprowadził badania, które pokazały, że Romowie w mediach są przedstawiani wyłącznie w negatywnym kontekście, jako przestępcy, złodzieje, naciągacze, analfabeci, co w efekcie wpływa na postrzeganie tej grupy przez resztę społeczeństwa. "Zazwyczaj są przedstawiani w negatywnym kontekście i możemy stwierdzić, że jest to grupa "niema", czyli taka, która sama nie dochodzi do głosu, ani nikt z nią nie się nie liczy. Innymi słowy, ich interesy nie są reprezentowane i nikt ich nie pyta o zdanie" - wyniki badań komentowała dyrektor Instytutu Neringa Jurčiukonytė.

Ustanawiając Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu Romów, Parlament Europejski wezwał do wzmożonych wysiłków w celu zakończenia dyskryminacji, retoryki antyromskiej i ataków na Romów. Jak głosi rezolucja, zachowania takie są "niezgodne z normami i wartościami Unii Europejskiej" oraz "stanowią podstawową przeszkodę dla zakończonej sukcesem społecznej integracji Romów".

Z okazji Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu Romów podczas drugiej wojny światowej Muzeum Ofiar Ludobójstwa w Wilnie przygotowało wystawę poświęconą życiu i tradycjom litewskich Romów przed wojną oraz ich wojennym losom. Są to zdjęcia przedstawiające przemieszczanie się cygańskich taborów, targowiska, obozowiska, wieczory przy ognisku, tradycyjne obrzędy, ale też dokumenty i zdjęcia z okresu ludobójstwa Romów, z obozów w Prawieniszkach, czy robót przymusowych w obozach na terenie Francji i Niemiec.

Na podstawie: europarl.europa.eu, genocid.lt, lrt.lt