Interpelacja polskiego posła w sprawie wyborów na Litwie

Artur Górski, fot. niezalezna.pl

Pan
Radosław Sikorski
Minister Spraw Zagranicznych

INTERPELACJA

w sprawie pominięcia przedstawicieli polskiej mniejszości na Litwie przy wyborze przewodniczących w samorządowych komisjach wyborczych

Działając na podstawie art. 192 Regulaminu Sejmu RP składam na ręce Pana Ministra interpelację w sprawie pominięcia przedstawicieli Akcji Wyborczej Polaków na Litwie przy wyborze przewodniczących w samorządowych komisjach wyborczych.

Uchwałą Sejmu Republiki Litewskiej z dnia 28 września 2010 r. wybory samorządowe w tym kraju zostały wyznaczone na 27 lutego 2011 r. Akcja Wyborcza Polaków na Litwie wystawi 430 kandydatów na 11 listach, w tym po raz pierwszy w rejonach jezioroskim i malackim, a także w Druskienikach i Wisagini. Kandydaci AWPL do samorządu i wszyscy działacze tej partii polskiej mniejszości mają świadomość, że od wyników w tych wyborach w znacznej mierze zależy przyszłość Wileńszczyzny i los mieszkających tam Polaków.

Jednak Litwini już podjęli działania formalne, które spowodują, że Polacy nie będą mieli możliwości efektywnej kontroli wyników wyborów na poziomie komisji rejonowych. 15 grudnia 2010 r. miało miejsce posiedzenie Głównej Komisji Wyborczej, która wyłoniła przewodniczących samorządowych komisji wyborczych spośród przedstawicieli partii politycznych, które mają swoich przedstawicieli w samorządach, a także spośród przedstawicieli dyrektorów administracji samorządu. Spośród kandydatów, których zgłosiła AWPL żaden nie został wybrany przewodniczącym komisji, choć w ostatnich wyborach samorządowych na listy polskiej mniejszości oddało swoje głosy 8,4 proc. wyborców, wybierając 53 polskich radnych. Warto podkreślić, że nawet w rejonie solecznickim, gdzie w ostatnich wyborach Polacy uzyskali 20 na 25 mandatów, przewodniczącym komisji został przedstawiciel jednej z partii litewskich.

W liście, który 20 grudnia 2010 r. Stefan Świetlikowski, przedstawiciel AWPL w Głównej Komisji Wyborczej wystosował do Zenonasa Vaigauskasa, przewodniczącego GKW czytamy, że nie udzielono mu informacji o listach kandydatów zaproponowanych przez partie do samorządowych komisji wyborczych i odmówiono możliwości udziału w ich omawianiu, co przewiduje art. 37 Ustawy Republiki Litewskiej o wyborach do rad samorządowych.

Przedstawiciel AWPL twierdzi, że członkowie GKW rozpatrzyli otrzymane propozycje i doszli do porozumienia w sprawie przewodniczących 58 samorządowych komisji wyborczych. „Z. Vaigauskas zaproponował głosowanie w sprawie zatwierdzenia przewodniczących 58 samorządowych komisji wyborczych, chociaż nie były wymienione nawet ich nazwiska, nie było ich omawiania, nie powiedziano, dlaczego zostały odrzucone inne kandydatury, w czym lepsze były osoby, proponowane na stanowiska przewodniczących. Nie było głosowania w sprawie przewodniczących poszczególnych komisji. Głosowano ogólnie na wszystkich” – czytamy w liście Świetlikowskiego.

Jest on zdania, że „trudno uznać decyzję GKW w sprawie zatwierdzenia przewodniczących komisji za zgodną z prawem i uzasadnioną pod względem moralnym, ponieważ na przewodniczących zostali zatwierdzeni przedstawiciele tylko sześciu partii i jeden przedstawiciel dyrektora administracji samorządu (…) Szczególnie trudno zrozumieć, dlaczego Związkowi Ojczyzny – Litewskim Chrześcijańskim Demokratom przyznano aż 20 stanowisk przewodniczących, tj. trzecią część”. Świetlikowski zauważa na koniec, że AWPL „na stanowiska przewodniczących samorządowych komisji wyborczych zaproponowała bardzo poważnych kandydatów (którzy pracowali jako przewodniczący, wiceprzewodniczący samorządowych komisji wyborczych pięć razy z rzędu), Główna Komisja Wyborcza na stanowiska przewodniczących nie mianowała żadnego z przedstawicieli AWPL”.

W związku z powyższym mam następujące pytania:
  - Czy Pan Minister zna ten incydent, jak go ocenia i czy starał się jakoś interweniować w tej sprawie?
- Czy Pan Minister podziela zdanie przedstawiciela AWPL w Głównej Komisji Wyborczej, że mogło mieć miejsce złamanie zapisów Ustawy Republiki Litewskiej o wyborach do rad samorządowych?  
- Czy MSZ monitoruje sytuację przedwyborczą na Litwie i czy odnotowało jakieś inne incydenty (wypowiedzi polityków, artykuły itp.) wymierzone w polską mniejszość lub dyskredytujące Akcję Wyborczą Polaków na Litwie?
- Czy i jak polskie MSZ zamierza monitorować sytuację, aby podczas tych wyborów nie popełniono nieprawidłowości wyborczych na niekorzyść AWPL?

  Na podstawie: artur-gorski.waw.pl, inf.wł.