Kolejny numer kwartalnika "Znad Wilii"

"Znad Wilii" to 160 stron lektury. I to fascynującej, w tym numerze m.in.:

ROK POWSTANIA STYCZNIOWEGO to nowa nasza rubryka, ukazująca nieznane i mało znane karty. O kontekstach międzynarowych powstania pisze prof. Władysław Zajewskiw w eseju Europa wobec powstania 1863 roku. Znany historykswe rozważania wzbogaca własnym wierszem Mrok i świt na stokach cytadeli, w Listach do Redakcji pisze też o badaczu powstania, prof. Sławomirze Kalembce. Natomiast prof. Mieczysław Jackiewicz zamieszcza artykuł pt. Powstanie w Wilnie i okolicy. Represje popowstaniowe.

Na uwagę zasługuje jego ciekawy artykuł w cyklu Z DZIEJÓW GASTRONOMII WILEŃSKIEJ Kawiarnie i restauracje (przedwojenne).

WOKÓŁ OSKARA MIŁOSZA. PARYŻ-KOWNO-WILNO esej dra Zenowiusza Ponarskiego o przyjaźni jego bohatera z ptakami i o spotkaniach ...z duchami.

Z MYŚlĄ O POLAKACH NA WSCHODZIE prof. Janusz Gołota w artykule Wileńsko-Kowieńskim szlakiem opisuje więzie Kurpiowszczyzny, historyczne i dzisiejsze z Litwą.

Polecam studium Renaty Sobieralskiej Z HISTORII SADOWNICTWA Profesor Adam Hrebnicki i jego Raj.

W Zapiśniku uczestnika i obserwatora niemało informacji z zakresu kultury, ciekawszych spotkań, wystaw.

W dziale PASJE Maciej Mieczkowski przytacza niezwykłą historię Henryka Kujawy o Aparacie fotograficznym, który polecił mu Bułhak.
Zachęceni drukiem słownika artystów wileńskich, który stworzył swoiste kompedium wiedzy, rozpoczęliśmy druk pocztu Twórców literatury z Wilna w odcinkach.

W KAWIARNI LITERACKIEJ Romuald Mieczkowski pisze o XX Międzynarodowych Spotkaniach Poetyckich "Maj nad Wilią": Ostatni zajazd poetów na Litwie? Z pierwszą odsłoną w Polsce... Jako echo festiwalu drukowany jest wiersz Wiktora Golubskiego, zaś z cyklu MŁODE WIERSZE poezja wilnianki Marzeny Masojć. W dziale recencji E. Ziółek pisze o książce W. Zajewskiego O dyplomacji europejskiej XIX wieku.

Jak zwykle, W LISTEM i MAILEM mamy ciekawe publikacje od Czytelników: Władysława Zajewskiego Sławomir Kalembka - badacz Powstania 1863/1864; Jerzego Czajewskiego Polskie cmentarze w Rosji i na Białorusi. Polacy z Wileńszczyzny w Mandżurii; Wacława Podbereskiego Bohaterstwo i dramat Kresów; Jana Przypkowskiego Wilno 1937; Eugeniusza Pietruszkiewicza Nasi Czytelnicy: Litwini w Polsce, Polacy na Litwie.

Nigdzie Państwo nie znają tak rzeczowej kroniki zdarzeń w zakresie relacji polsko-litewskich, z podaniem źródeł, jak w rubryce LITWA-POLSKA. Z MIESIĄCA NA MIESIĄC, wydarzenia, fakty, opinie. W kulturze i jej okolicach. Dział przydatny też bardzo dla badaczy.

Ponadto przypominam o tym, że można zamówić wydawnictwa z serii Biblioteka Znad Wilii:

1. Romuald Mieczkowski „Na litewskim paszporcie”. Zbiór 134 wierszy z ostatnich 2-3 lat. Na planie pierwszym są kwestie tożsamości, spuścizny dziejowej, szukania ojczyzny przez tych, których dzisiejsze uwarunkowania usiłują odciąć od wielowiekowych korzeni. Z echami WKL, które kształtowało charakter Wilna. Z szukaniem odpowiedzi na pytanie: co dziś oznacza pisać po polsku na Litwie i gdziekolwiek bądź poza Polską. W wydaniu - 28 fotografii Wilna.
2. „Przenieść Wilno do serca. Portret Miasta.”. Poezja Polaków (z Polski i emigracji), Litwinów, Białorusinów, Tatara, Rosjanina, Czecha i Estończyka, tworzy unikalny Portret Miasta z najpiękniejszymi wierszami 50 autorów. Są to m.in.: Ihar Babkou, Tadeusz Chabrowski, Leszek Długosz, Vytautas Landsbergis, Marcelijus Martinaitis, Henryk Mażul, Zianon Paźniak, Wojciech Piotrowicz, Alicja Rybałko, Ramute Skucaite, Józef Szostakowski, Tomas Venclova, Sławomir Worotyński. W opracowaniu zamieszczono oddzielne wklejki z 24 fotografiami Wilna.
3. Romuald Mieczkowski „Nikt nie woła”. 82 wiersze ukazują Wilno, widziane przez Polaka, mocno związanego z tym Miastem. Dostrzega on złożoność nieodwracalnych zmian, stara się uzmysłowić sens wielkich i małych, straconych i pozyskanych Ojczyzn. Wilno w tych wierszach bywa zawsze, nawet gdy mowa jest o czymś innym. To widzenie świata dopełniają fotogramy autorstwa poety, którymi szkicuje Miasto, potraktowane jako otoczka dla zawartych przeżyć.
4. Romuald Mieczkowski „Objazdowe kino i inne opowiadania wileńskie”. Literatury o Wilnie i Wileńszczyźnie powstało niemało. Cieszyła się ona sympatią przed wojną, istniała w okresie cenzury w PRL'u, temat podejmowano na emigracji. Po wojnie w większości opisywała wojenną gehennę, życie na obczyźnie. A co działo się na terenach na Wschodzie, na których pozostali Polacy? Świadectw takich niewiele. Szczególnie, jeśli chodzi o dokonania, tworzone przez naocznych świadków. Niektóre opowiadania obrazują trudny świat człowieka, wychowanego w polskiej tradycji, ale żyjącego w twardych sowieckich realiach. Zdarzenia, mimo fabuły literackiej, są rodzajem dokumentu, bowiem ludzie noszą swe prawdziwe nazwiska. To hołd, oddany rodzinie i krewnym. Dzięki jednemu opowiadaniu dziadkowie autora, państwo Piotrowscy pośmiertnie zostali upamiętnieni za uratowanie podczas wojny rodziny żydowskiej. Jest to próba przypomnienia o nas, Polakach na Wileńszczyźnie, o naszych dziejach, snach i oczekiwaniach. W książce autor zawarł drogie dla niego zdjęcia z archiwum rodzinnego.

Pismo "Znad Wili" jest do nabycia w Polsce, w cenie 15zł w Księgarni Naukowej im.Prusa w Warszawie (Krakowskie Przedmieście 7) w Domu Spotkań z Historią (ul. Karowa 20). Kwartalnik można również zaprenumerować. W Wilnie „Znad Wili”, w cenie 12lt, jest dostępne w Polskiej Galerii Artystycznej Znad Wilii (ul. Isganytojo 2/4), w Domu Kultury Polskiej (ul. Naugarduko 76) oraz w księgarni Elephas (ul. Olandu 11). Zamówić pismo można bezpośrednio u wydawcy pod numerem telefonu: +48 508764030 (Polska)

Więcej informacji na stronie internetowej: www.znadwiliiwilno.lt