Polska i Litwa w oczach młodych dramatopisarzy
Pierwszy etap warsztatów dramaturgicznych „Niepodlegli 18–18” odbył się w maju w Toruniu, podczas Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego „Kontakt”. Uczestnicy z Polski: Martyna Wawrzyniak, Alicja Kobielarz i Hubert Sulima oraz z Litwy: Ingrida Ragelskienė, Dovilė Katiliūtė i Matas Vildžius podzielili się wówczas swoimi pomysłami na sztuki teatralne, omówili je z prowadzącymi warsztaty Jolantą Janiczak i Mariusem Ivaškevičiusem oraz skonfrontowali z wiedzą historyczną na temat stosunków polsko-litewskich XX wieku. Następnie rozpoczęli prace nad tekstami, których próbki zaprezentowali podczas spotkania w Poniewieżu.
Warsztaty, które odbyły się 23–25 sierpnia to druga część projektu Teatru Dramatycznego im. Juozasa Miltinisa w Poniewieżu organizowanego wspólnie z Teatrem im. Wilama Horzycy w Toruniu. Tym razem uczestnicy zaprezentowali fragmenty napisanych tekstów, które omówili z prowadzącymi. Na tym etapie do dramaturgów dołączyli aktorzy z Polski i Litwy, którzy wspólnie z nimi przygotowali próbne czytania gotowych fragmentów. Na zamknięty pokaz, który odbył się ostatniego dnia warsztatów, przyjechał dyrektor toruńskiej sceny Paweł Paszta. Jak powiedział, nie tylko cieszą go powstające teksty, które w oryginalny sposób interpretować będą wspólne doświadczenie historyczne, polityczne, społeczne i emocjonalne obydwu narodów, lecz także ma nadzieję, że warsztaty staną się swoistym mostem prowadzącym do bliższej współpracy obydwu teatrów.
Motyw stosunków polsko-litewskich, do którego odwołują się powstające teksty, potraktowany został przez uczestników warsztatów bardzo szeroko. Wśród propozycji znajdują się zarówno dramaty oparte na materiale dokumentalnym, jak i ujmujące subtelne aspekty relacji międzyludzkich. Autorzy próbują z jednej strony na nowo spojrzeć na wspólną historię obydwu krajów i życie postaci historycznych w nią uwikłanych, z drugiej – stawiają pytania o współczesne relacje polsko-litewskie.
Dramaturdzy tworzą w swoich ojczystych językach. Mają na to nieco ponad miesiąc. Teksty będą następnie tłumaczone, tak aby każdy z dramatów dostępny był polsko- i litewskojęzycznej publiczności. Organizatorzy warsztatów planują także wydanie wszystkich utworów w formie jednej publikacji.
Na trzecim etapie warsztatów, kiedy teksty będą już gotowe, dołączą reżyserzy, którzy wraz z aktorami przygotują czytania sceniczne nowych dramatów. Na razie nie są jeszcze znane dokładne daty tych prezentacji, wiadomo, że odbędą się w październiku i listopadzie w Poniewieżu, Wilnie i Toruniu, być może również w innych miastach na Litwie.
Niewykluczone, że przynajmniej jeden z dramatów zostanie wystawiony na profesjonalnej scenie w Toruniu lub Poniewieżu.
Na podstawie: miltinio-teatras.lt, inf. wł.
