Patroni roku 2018 na Litwie
Wilnoteka.lt, 2 stycznia 2018, 19:18
Fot. lrs.lt./facebook
Pod koniec 2017 roku litewski sejm ogłosił patronów kolejnego roku. W ciągu najbliższych dwunastu miesięcy będziemy świętować m.in. stulecie niepodległości Litwy, 300 rocznicę koronacji obrazu Matki Boskiej Trockiej, 150 rocznicę urodzin pisarza i działacza społecznego Vydūnasa oraz trzydziestolecie powstania Sąjūdisu.
2018 rok na Litwie to przede wszystkim setna rocznica odzyskania nieodległości Litwy. 16 lutego 1918 roku Rada Litewska podpisała w Wilnie dokument ogłaszający przywrócenie niepodległego państwa litewskiego. Podpisy pod nim złożyło 20 sygnatariuszy, m.in. Jonas Basanavčius, Antanas Smetona, Aleksandras Stulginskis i Stanisław Narutowicz. Akt niepodległości był uważany za zaginiony aż do 29 marca 2017 roku, kiedy to historyk z Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie profesor Liudas Mažylis odnalazł go w archiwum dyplomatycznym niemieckiego MSZ. W roku jubileuszowym cenne znalezisko zostanie wyeksponowane w Domu Sygnatariuszy.
3 czerwca minie trzydzieści lat lat od założenia Litewskiego Ruchu na rzecz Przebudowy (Pieriestrojki) Sąjūdis z Vytautasem Landsbergisem na czele. Celem organizacji początkowo było wspieranie reform ZSRS, z czasem jednak przerodziła się ona w głównego orędownika niepodległości Litwy. W wyborach do Rady Najwyższej litewskiej SRR 24 lutego 1990 odniosła spektakularne zwycięstwo, zdobywając 101 ze 141 mandatów. Głosami członków Sąjūdisu przyjęto Akt Przywrócenia Pańśtwa Litewskiego 11 marca 1990 roku.
W tym roku przypada także 100 rocznica powstania ruchu skautów na Litwie. Pierwsza organizacja harcerska została powołana na Litwie 1 października 1918 roku. W czasach sowieckich ruch praktycznie całkowicie zanikł, ale odrodził się po 1989 roku i prężnie działa do dziś.
2018 rok będzie uroczysty również dla czcicieli Matki Boskiej Trockiej. 4 września minie 300 lat od koronacji cudownego obrazu znajdującego się w bazylice mniejszej pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Trokach. Tego dnia, w 1718 obraz został uroczyście ukoronowany koronami przesłanymi przez papieża Klemensa XI.
Litewski sejm w roku 2018 postanowił uczcić także kilka postaci związanych z krajem, których rocznice urodzin przypadają właśnie na ten czas. Rok 2018 został ogłoszony rokiem najsłynniejszego litewskiego dowódcy partyzanckiego Adolfasa Ramanauskasa „Vanagasa” – w stulecie urodzin (6 marca 1918), filozofa, pisarza i działacza kulturalnego Vydūnasa – na pamiątkę 150 rocznicy urodzin (22 marca 1968), ojca Stanisława (Algirdasa Mykolasa Dobrovolskisa) – księdza i kapucyna ratującego Żydów w czasie II wojny światowej i przeciwstawiającego się sowieckiej okupacji, w stulecie jego urodzin (29 września 1918) oraz historyka i jednego z pionierów budzenia świadomości narodowej wśród Litwinów Szymona Dowkonta – w tym roku, 28 października wypada 225 rocznica jego urodzin.
2018 będzie również rokiem Litewskiego Związku Kobiet Katolickich, który świętować będzie stulecie swojego powstania.
Na podstawie: BNS, lrs.lt, wikipedia.pl
