Halina Jotkiałło

Z ogromną przyjemnością anonsujemy wystawę, którą obejrzeć można w Muzeum Sztuki Vytautasa Kasiulisa przy dawnej ulicy Joachima Lelewela – dziś O. Gasztołda (A. Goštauto) 1.

Za kilka dni ulice wileńskie będą przypominały wiosnę w pełnym jej rozkwicie. Dokładnie 410 lat temu w Wilnie rozpoczęły się uroczystości kanonizacyjne św. Kazimierza. Barwny pochód z udziałem rzemieślników, kupców, mieszczan, straży nocnej podążał od Katedry w kierunku kościoła św. Stefana, gdzie złożono chorągiew ofiarowaną przez papieża Klemensa VIII.

8 maja 1861 roku w Katedrze Wileńskiej podczas Mszy św. odprawianej przez biskupa wileńskiego Adama Stanisława Krasińskiego zaśpiewano po raz pierwszy pieśń patriotyczną „Boże, coś Polskę”. Bynajmniej nie była to jej pierwotna wersja, skierowana do cara Aleksandra I, napisana przez Alojzego Felińskiego w 1816 r. na rocznicę Królestwa Polskiego, ze słowami: „Naszego króla zachowaj nam, Panie!”, na melodię skomponowaną przez Jana Kaszewskiego. Ciekawe są dzieje tej pieśni. Już w śpiewniku wydanym nielegalnie w kilka lat później przez warszawską młodzież studencką, powyższy hołdowniczy wers zastąpiony został słowami: „Naszą ojczyznę racz nam wrócić, Panie!”. Przed rokiem 1830 pieśń uległa kolejnym znacznym zmianom: dodano dwie zwrotki pióra Antoniego Goreckiego. Śpiewana już była na melodię pieśni maryjnej „Serdeczna Matko”. Przed - i - w czasie Powstania Styczniowego, a potem przez wszystkie kolejne lata, aż do dziś, w zależności od biegu wydarzeń, nieco korygowana, pieśń nie utraciła na popularności.

W 1703 roku pojawiły się pierwsze wzmianki o szpitalu „dla 6 bab i 9 dziadów” przy kościele św. Jakuba i Filipa. Rok wcześniej pisarz ziemski Michał Ślizień, którego pałac znajdował się w bliskim sąsiedztwie świątyni, ofiarował 4 tys. złotych na budowę szpitala. Opiekę nad nim powierzono księżom dominikanom.