W obiektywie

Patriarcha wileńskich kapłanów ksiądz emeryt Antoni Dilys odznaczony został Królewskim Orderem św. Stanisława Biskupa i Męczennika. To historyczne odznaczenie ustanowione przez ostatniego króla Rzeczypospolitej Obojga Narodów od 1917 r. nie jest już odznaczeniem państwowym RP. Wskrzeszone z inicjatywy prywatnej pod koniec XX w. obecnie nadawane jest przez Wielką Kapitułę Orderu. O wyróżnienie kapłana, będącego żywą historią Wileńszczyzny ostatniego stulecia, wnioskował ks. Stanisław Koczwara.

"Perła" z Niemenczyna okazała się niekwestionowanym liderem tegorocznego V Turnieju Tańca Polskiego o Palmę Wileńszczyzny. Ktoś mógłby pomyśleć, że swój sukces "Perła" zawdzięcza znajomościom, bo przecież turniej organizuje Wielofunkcyjny Ośrodek Kultury w Niemenczynie i Dom Kultury Polskiej w Wilnie. Nic bardziej mylnego - popisy tancerzy oceniali sędziowie z Polski. Sędzia ekspert Mariusz Krupiński z wielkim uznaniem wypowiadał się o poziomie tańca ludowego na Wileńszczyźnie. Dziękował rodzicom, instruktorom i dzieciom za wkład w pielęgnowanie tradycji polskiej za granicą.

Przez ponad 4,5 godziny pieśnią i tańcem wielonarodowościowymi rozbrzmiewał Wielofunkcyjny Ośrodek Kultury w podwileńskim Rudominie. W niedzielne popołudnie 19 listopada odbyła się tu już piąta edycja Międzynarodowego Festiwalu Etnokultury "Wileńszczyzna - pogranicze kultur na przestrzeni wieków". Swój kunszt artystyczny zaprezentowały zespoły i wykonawcy z Litwy, Polski, Białorusi, Łotwy, Estonii i Kazachstanu.

To już 99. rocznica powrotu Rzeczypospolitej na mapę świata, 80. obchody polskiego Dnia Niepodległości i 23. Sztafeta Niepodległości, która połączyła Zułów i Rossę, by przypomnieć, komu najbardziej zawdzięczamy niezależność i granice II RP. Tego roku święto wypadło w sobotę, czyli dzień wolny nawet na Litwie, wyjątkowo dopisała pogoda, jak co roku przyjechało sporo gości z Polski ("by się uczyć od Wilniuków polskości i patriotyzmu"), a jednak nie było tłumów na Rossie. Może nieco większa grupa delegacji ustawiła się do składania kwiatów przy płycie Marszałka. Najwidoczniej 200 tysięcy Polaków Wileńszczyzny zbiera siły na obchody Stulecia Niepodległości i za rok (a na szczęście, wypada niedziela) biało-czerwone morze z pewnością wypełni kwaterę legionistów i wyleje się aż po ulicę Warszawską!

Gabriela Andruszkiewicz z Gimnazjum im. Jana Pawła II w Wilnie zwyciężyła w finale XXVI Konkursu Recytatorskiego im. Adama Mickiewicza "Kresy". Wraz ze zdobywcą II miejsca Łukaszem Palkowskim z Gimnazjum im. Józefa Ignacego Kraszewskiego w Wilnie w dniach 11-16 grudnia br. będzie reprezentowała Litwę na tegorocznych spotkaniach laureatów "Kresów" w Białymstoku. Organizatorami konkursu są Podlaski Oddział Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" w Białymstoku oraz Stowarzyszenie Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie "Macierz Szkolna".

Przed odliczaniem stu dni, które pozostały do 100-lecia niepodległości Litwy, w holu dworca kolejowego w Wilnie we wtorek, 7 listopada odbyła się prezentacja projektów w ramach państwowych obchodów tej ważnej daty. "Poznaj. Twórz. Świętuj" - te trzy cele niczym trzy kolory litewskiej flagi narodowej legły u podstaw jubileuszowego programu. W ramach obchodów odbędzie się około 1000 imprez, w tym 75 - za granicą. Uroczystości zaplanowano m.in. na Łotwie, w Estonii, Rosji, Włoszech, Watykanie, Izraelu, Stanach Zjednoczonych i oczywiście w Polsce.

Podczas gdy we Francji, Stanach Zjednoczonych czy Holandii pamięć o zmarłych i miejscach ich pochówku jest raczej ewenementem, Polacy z wielkim namaszczeniem obchodzą uroczystość Wszystkich Świętych. Dowodem pamięci o osobach, które odeszły, jest organizowana od lat akcja "Światełko dla Rossy". W tym roku mimo niesprzyjających warunków pogodowych wolontariusze i harcerze z ZHPnL rozstawili na wileńskiej nekropolii tysiące zniczy.

Na apel Wileńskiej Młodzieży Patriotycznej, która już po raz kolejny zorganizowała akcję społeczną "Młodzi dla Rossy", odpowiedzieli harcerze, studenci I roku polonistyki na Wileńskim Uniwersytecie Edukologicznym i pracownicy polskich placówek dyplomatycznych. W czwartkowe popołudnie na cmentarzu krzątało się spore grono osób. "Swoje" kwatery sprzątali również uczniowie wileńskich szkół: Gimnazjum Inżynierii im. J. Lelewela, Gimnazjum im. Jana Pawła II, Gimnazjum im. J.I. Kraszewskiego.

Przez kilka dni wileńska publiczność spotykała się na spektaklach wystawianych w ramach VIII Wileńskich Spotkań Sceny Polskiej. Sztuki grano w Państwowym Wileńskim Teatrze “Lėle”, w Teatrze na Pohulance oraz w Domu Kultury Polskiej. Na zakończenie widzom zaproponowano spektakl "Droga", który opowiadał o życiu twórczym Wojciecha Młynarskiego i Jerzego Derfla.