Nadesłane

We wrześniu koło Związku Polaków na Litwie Wileńska Młodzież Patriotyczna otrzymała 15 pudeł przyborów szkolnych od kibiców „Lecha“ Poznań. W Poznaniu przeprowadzono akcję, podczas której kibice Lecha zbierali przybory szkolne do polskich szkół na Kresach. Prośbą kibiców było, by zebrane rzeczy trafiły do polskich dzieci. Pokłosie akcji było tak obfite, że dary podzielono na dwie części. Jedną połowę otrzymała Szkoła Średnia w Zujunach, drugą zaś - uczniowie Gimnazjum im. św. Rafała Kalinowskiego w Niemieżu.

Kolejny nieprzychylny wyrok sądowy dla autora obraźliwego komentarza opublikowanego w internecie jest dowodem na to, że nawet anonimowe obrażanie innych osób może mieć poważne konsekwencje. Powszechnie znana wolność słowa ma jednak swoje ograniczenia, tak jak w wypadku publicznego obrażania innych osób.

Zgodnie z zapowiedzią prezentujemy naszym czytelnikom jeden z wywiadów Piotra Wdowiaka, zawartych w książce "Bezdrożami Litwy i Inflant. 17 spotkań z wilniukami". Jego bohaterem jest Litwin - Marius Jonaitis - doktor nauk prawnych, jeden z nielicznych na Litwie specjalista z dziedziny prawa rzymskiego. Absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Wileńskiego. Adiunkt w Katedrze Postępowania Cywilnego na Uniwersytecie im. Michała Romera w Wilnie oraz Uniwersytecie Wileńskim. Pracę naukową i wykładową łączy z praktyką prawniczą piastowania stanowiska doradcy przewodniczącego Sądu Okręgowego w Kownie. W latach 2005 i 2010 odbył staż naukowy na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Na stałe mieszka w Kownie, ale wychował się w mieście nad Wilią, gdzie zostawił większą część swojego serca. W mieście swojej młodości przez wiele lat, podobnie jak jego babcia, śpiewał w chórach kościelnych.

Wolność słowa zagwarantowana jest w ustawodawstwie każdego państwa demokratycznego oraz w dokumentach międzynarodowych. Jednak nie oznacza to, że z tego prawa można korzystać w sposób nieprzemyślany, obrażając i krzywdząc inne osoby.

W ramach prezydencji Litwy w Radzie Unii Europejskiej (UE), 12-13 listopada w Wilnie została zorganizowana Konferencja Praw Podstawowych pod hasłem „Zwalczanie zbrodni nienawiści w UE” („Combating hate crime in the EU”).

„Życie to czas, w którym szukamy Boga. Śmierć to czas, w którym Go znajdujemy. Wieczność to czas, w którym Go posiadamy” (Św. Franciszek Salezy).

Ze względu na związki rodzinne Aleksander Zelwerowicz często odwiedzał Wilno. Przyjeżdżał też na występy gościnne. Był więc kimś znanym wileńskiej publiczności, kiedy w roku 1929 rozpoczął starania o dyrekcję polskiego teatru. W maju prasa warszawska poinformowała o wileńskim "przesileniu teatralnym" i zaatakowała Juliusza Osterwę za samowolne skrócenie sezonu teatralnego. Donosiła też, że wileńskie gazety nieprzychylnie przyjęły kandydaturę Zelwerowicza, zgłoszoną przez Związek Artystów Scen Polskich (z poparciem Osterwy).

Pod koniec sierpnia 2013 r. w Sejmie litewskim został zarejestrowany projekt ustawy o zmianie art. 58 artykułu ustawy o wyborach do Sejmu. Uzupełniał on przepis wspomnianego artykułu o stwierdzenie, iż w okręgach, w których należący do mniejszości narodowych mieszkańcy, obywatele RL stanowią nie mniej niż 10%, kart wyborczych powinny być przedkładane również w języku tej mniejszości narodowej (jako tłumaczenie kart wyborczych w języku państwowym). Sejm w głosowaniu w dn. 10 października poparł wniosek komitetu prawa, w którym stwierdzono m.in., że wspomniana propozycja może być sprzeczna z art. 14 Konstytucji RL, który stanowi, że językiem państwowym na Litwie jest język litewski. Dodatkowo komitet zwrócił uwagę, że tego rodzaju regulacja mogłaby łamać zasadę równoprawności w stosunku do tych obywateli, przedstawicieli mniejszości narodowych, którzy stanowią mniej niż 10% mieszkańców okręgu wyborczego.

Drodzy Przyjaciele, Szanowni Państwo, z przyjemnością informuję, że w dystrybucji pojawił się kolejny numer kwartalnika "Znad Wilii". Zapraszam do lektury. Romuald Mieczkowski.